اکتالیسیس در طراحی گیمفیکیشن
در تحلیل موضوع گیمیفیکیشن در محیط کار بر آن بودیم که در یک مقاله مجزا سه مدل معروف بازی سازی را معرفی کنیم . در واقع می توان گفت اکتالیسیس در طراحی گیمفیکیشن یکی از مهمترین شیوه های بازی سازی است که تاثیر فراوانی افزایش تعامل کاربران و ارتقای تجربه آنها دارد. چارچوب اکتالیسیس یا هشتگون، مهمترین و پیشرفتهترین چارچوب در دنیای گیمیفیکیشن محسوب میشود که در سال های اخیر در رونق کسب و کارها نقش موثری داشته است. در تعریف اکتالیسیس در طراحی گمیفیکیشن باید گفت اکتالیسیس یا اکتالیز (Octalysis )یک مدل گیمیفیکیشن است که توسط یوکای چو (Yu-kai Chou)، یک طراح بازی و متخصص در حوزه گیمیفیکیشن، ابداع شده است. این مدل بر اساس تحلیل رفتاری و روانشناسی انسان و عواملی که در بازیها و سیستمهای گیمیفیکیشن موثر هستند، ساخته شده است. یوکای کای چو در سال ۲۰۱۰ آنرا ایجاد کرد اما هرساله آپدیت ها و بروز رسانی های زیادی در بسط دادن مفاهیم آن داشت. این مدل به شکل یک اکتاگون (هشت ضلعی) نمایش داده میشود که هر ضلع آن یک اصل کلیدی از طراحی تجربه کاربری را نشان میدهد.
مطالعه این مقاله به شما پیشنهاد می شود : گیمیفیکیشن چیست ؟
اصول اکتالیسیس

در زیر اصول هشت گانه مدل اکتالیسیس را توضیح میدهم:
- ابزارهای افزایش تلاش : این اصل از اکتالیسیس در طراحی گیمیفیکیشن مربوط به استفاده از ابزارها و مکانیزمهایی است که انگیزه کاربران را برای تلاش بیشتر افزایش میدهند. این ابزارها میتوانند شامل اهداف، چالشها، مسابقات و پاداشها باشند.
- ایجاد توجه به از دست دادن : این اصل از اکتالیسیس به ابزارها و مکانیزمهایی اشاره دارد که کمک میکنند تا کاربران نسبت از دست دادن چیزی که کسب کردهاند خودداری کنند. این مکانیزمها میتوانند شامل اجزایی مانند نقاط، سطوح، لوگوها و سیستمهای بازخورد باشند.
- تمرکز روی تواناییها: اکتالیسیس در این اصل به استفاده از قابلیتها و تواناییهای کاربران تاکید دارد. با ایجاد چالشها و وظایف قابل دسترس برای کاربران، این اصل سعی میکند تا باعث افزایش خودکارآمدی و احساس تسلط کاربران شود.
- تعهد و پایبندی :اکتالیسیس در این اصل به استفاده از ابزارها و مکانیزمهایی میپردازد که کاربران را به تعهد و پایبندی نسبت به فعالیتها و سیستم ترغیب میکنند. این ابزارها میتوانند شامل ارتباطات اجتماعی، تعامل با دیگران و ایجاد جوایز و تشویقها باشند.
- شهودگرایی : این اصل از اکتالیسیس به استفاده از المانها و مکانیزمهایی میپردازد که حواس و توجه کاربران را به جذابیتهای تجربه کشانده و محیط را برای آنها جذابتر میکند. این مکانیزمها میتوانند شامل رنگها، طرحبندی، صداها و تصاویر باشند.
- ارتباطات و رسانه : این اصل از اکتالیسیس در طراحی گیمفیکیشن به استفاده از شبکهها و ارتباطات اجتماعی در سیستم توجه دارد. ارتباط با دیگر کاربران و امکانات اشتراک گذاری میتواند تعاملات اجتماعی را تقویت کرده و احساس تعلق به جامعه را ایجاد کند.
- نیاز به تحول و پیشرفت : این اصل در اکتالیسیس به ایجاد تحول، پیشرفت و رشد برای کاربران اشاره دارد. با ارائه چالشها و فرصتهای ارتقاء، یادگیری و پیشرفت در محیط بازی را ترویج می دهد.
- اهمیت و احساس فوریت : این اصل از اکتالیسیس به استفاده از المانهایی میپردازد که احساس فوریت و اهمیت فعالیت را به کاربران منتقل میکنند. این مکانیزمها میتوانند شامل تایمرها، محدودیتهای زمانی و نمودارهای پیشرفت باشند.
مطالعه این مقاله به شما پیشنهاد می شود : اجرای گیمیفیکیشن در مرکز تماس
استفاده از مدل اکتالیسیس در طراحی گیمیفیکیشن
استفاده از مدل اکتالیسیس در طراحی گیمیفیکیشن امری بسیار مهم و حیاتی است. این مدل، یک روش تحلیلی قدرتمند است که به طراحان و متخصصان گیمیفیکیشن کمک میکند تا با استفاده از عناصر بازی، میزان جذابیت و مشارکت کاربران را بهبود بخشند. تاکید بر تحلیلی بودن این مدل از این خصوصیت ناشی می شود که تقسیم بندی تاثیرات و عوامل به هشت بُعد می تواند در تحلیل رفتار بازیکنان بسیار توانمند باشد. برای مثال در این تحلیل ها می توان به نتایجی از شناخت رفتارهای آنها در موقعیت های بازی پی برد که با تغییر در آنها نتایج تغییر کند.
اصول اساسی مدل اکتالیسیس در گیمیفیکیشن
همانطور که قبلا گفتیم مدل اکتالیسیس در طراحی گیمیفیکیشن بر اساس هشت اصل اساسی طراحی شده است که این اصول باعث ایجاد تاثیرات و نتایج زیر در فرایندهای مرکز تماس میشوند و در طراحی مدل بازی بسیار مهم هستند.
تاثیرات این اصول عبارتند از :
احساس پیشرفت : با استفاده از این اثر، کاربران در عملکرد خود احساس پیشرفت میکنند. این امر باعث افزایش انگیزه و تعامل کاربران با مرکز تماس میشود. پوشیده نیست که این حس برای همه عوامل مرکز تماس جذاب است.
توسعه فردی : این اصل به کاربران امکان میدهد تا احساس موفقیت و تحقق خود را تجربه کنند. این اصل با ایجاد فرصتهایی برای کاربران تا بتوانند مهارتها و تواناییهای خود را ارتقا دهند، بهبودی چشمگیری در آموزش و توسعه دانش در مرکز تماس دارد و اگر در طراحی بازی به نقص ها و خلاهای آموزشی توجه ویژه شود محرک خوبی برای پیشرفت آنها در این مدل پدید می آید. این عامل حتی در بهبود ابعاد فرهنگی مرکز تماس نیز کارایی دارد.
ارتباط اجتماعی : این اصل به کاربران امکان میدهد تا در فرایندهای اجتماعی شرکت کرده و ارتباطات خوبی با دیگران برقرار کنند و با ایجاد فضایی برای تعامل کاربران، تجربه آنها را بهبود می بخشد. اثر مستقیم این اصل، افزایش روابط تیم ها و افراد در درون تیم هاست .
تحریک ارزش : با استفاده از این اصل، کاربران به احساس ارزش و اهمیت کاری که انجام میدهند، میرسند. این امر باعث افزایش تعامل کاربران با مرکز تماس میشود و تجربه آنها را بهبود میبخشد و در همسوسازی ارزش های مرکز تماس با ارزش ها فردی یا احتماعی نیز موثر است. برای مثال اگر در مرکز تماس ارزشی با نام صداقت در ارتباط وجود داشته باشد، در طراحی بازی می تواند تقابل این ارزش انسانی را در مرکز تماس و در ارتباط افراد در بازی باهم به چالش کشید.
تحریک انعطافپذیری : این اصل به کاربران امکان میدهد تا در مواجهه با تغییرات و چالشها، انعطافپذیری خود را نشان دهند. در واقع این تکنیک با ایجاد فرصتهایی از مواقع دشوار، تجربه کاربران را بهبود میبخشد. در مرکز تماس هایی که با متد ها و روش های دارای سرعت عمل اداره میشوند، انعطاف پذیری مهارت مهمی در رشد مرکز تماس است. این شاخص به واسطه تحلیل های نتایج بازی در مرکز تماس میزان انعطاف پذیری فردی و تیمی را نشان می دهد و مرکز تماس برای بهبود آنها میتواند برنامه ریزی کند.
تحریک خلاقیت : این اصل با ایجاد فضایی برای ایدهپردازی و خلاقیت به کاربران امکان میدهد تا خلاقیت خود را در فرایندهای کاری نشان دهند و به این ترتیب تجربه آنها را بهبود میبخشد. حس سهم داشتن در مرکز تماس ها بهترین حس برای افزایش بهره وری و کار تیمی است و قدم اول برای ایجاد این حس؛ مشارکت پذیری در ایده ها و اهمیت به خلاقیت تمام افراد مرکز تماس است. این خصوصیت برد-برد است که من دوست دارم ایده هایم دیده شود و مرکز تماس هم به ایده های من نیاز دارد.
تحریک معنا : با استفاده از این اصل، کاربران به احساس معنا و ارتباط عمیقتری با فرایندهای کاری میرسند. این امر باعث افزایش انگیزه و تعامل کاربران با مرکز تماس میشود. معمولا کارهای معنی دار برای ما ارزشمند تر هستند. برای مثال وقتی می دانیم با تلاش ما چقدر جامعه و مرکز تماسمان و نتایج کارمان بهبود می یابد طبیعتا احساس بهتری نسبت به آن خواهیم داشت. حس فهمیدن و دانستن دلایل کارها و کشف اثرات آنها می تواند محرک خوبی برای مشارکت پذیری باشد.
تحریک انجام وظیفه : این اصل به کاربران امکان میدهد تا وظایف خود را به صورت موثر و با انگیزه انجام دهند. این اصل با ایجاد فضایی برای انجام وظایف کاربران، تجربه کاربران را بهبود میبخشد. وقتی وظیفه شما در قالب بازی قابل انجام باشد یعنی مسئولیت پذیری و علاقه به انجام کار به عنوان دو عامل اجبار و شوق، تمرکز و کیفیت بهتری در نتایج ایجاد میکنند.
مطالعه این مقاله به شما پیشنهاد می شود : گیمیفیکیشن در محیط کار
چند نمونه گیمیفیکیشن با چارچوب اکتالیسیس
همانطور که در ابعاد مختلف رادارگونه زیر میزان متفاوت عملکرد بازی کنان را می بینید، بهتر به تحلیلی بودن این مدل پی خواهید برد.

چارچوب هشت ضلعی اکتالیسیس
در گام های استفاده از بازی ، در همه مدل های بازی سازی چهار وضعیت وجود دارد که در نقشه زیر دیده میشود. البته برای آشنایی بیشتر با تحلیل ها باید مواردی همچون راست مغزها و چپ مغزها و بازی های کلاه سفید و کلاه سیاه را در مقالات بعدی توضیح دهیم و برای درک کامل، تحلیل شناخت آنها لازم است. اما صرفا جهت پیش آشنایی چهار گام اصلی ( محور افقی ) شامل :
- کشف
- آنبردینگ
- سفر و درگیری در بازی
- پایان بازی و تکرار ایست
می باشد.

اکتالیسیس در طراحی گیمیفیکیشن به معنایِ پیاده کردنِ تفکر و المانهای بازی در محیطهای واقعی با ماهیتِ غیر بازی است تا کارها لذت بخشتر و پربازدهتر شوند و مزایای فراوانی در رونق کسب و کارها دارد.
چنانچه قصد دارید با برنامه ریزی مناسب تکنیک اکتالیسیس با در طراحی بازی سازی کسب و کار خود را به کار بگیرید می توانید از طریق مشاوره با مهندس سعید رستم اف تجربه بی نظیری از گیمیفیکیشن برای برند خود رقم بزنید.
امین
28 بهمن 1402خیلی عالی بود